آذرکیش, پیمان, مقدم, محمد, واعظی, جمیل, قاسمی‌پیربلوطی, عبدالله, داوری‌نژاد, غلامحسین. (1395). تنوع ژنتیکی اکوتیپ‌های پونه (Mentha longifolia) در جنوب غرب ایران با استفاده از صفات مورفولوژیکی. به نژادی نهال و بذر, 32(3), 311-329. doi: 10.22092/spij.2016.113061
پیمان آذرکیش; محمد مقدم; جمیل واعظی; عبدالله قاسمی‌پیربلوطی; غلامحسین داوری‌نژاد. "تنوع ژنتیکی اکوتیپ‌های پونه (Mentha longifolia) در جنوب غرب ایران با استفاده از صفات مورفولوژیکی". به نژادی نهال و بذر, 32, 3, 1395, 311-329. doi: 10.22092/spij.2016.113061
آذرکیش, پیمان, مقدم, محمد, واعظی, جمیل, قاسمی‌پیربلوطی, عبدالله, داوری‌نژاد, غلامحسین. (1395). 'تنوع ژنتیکی اکوتیپ‌های پونه (Mentha longifolia) در جنوب غرب ایران با استفاده از صفات مورفولوژیکی', به نژادی نهال و بذر, 32(3), pp. 311-329. doi: 10.22092/spij.2016.113061
آذرکیش, پیمان, مقدم, محمد, واعظی, جمیل, قاسمی‌پیربلوطی, عبدالله, داوری‌نژاد, غلامحسین. تنوع ژنتیکی اکوتیپ‌های پونه (Mentha longifolia) در جنوب غرب ایران با استفاده از صفات مورفولوژیکی. به نژادی نهال و بذر, 1395; 32(3): 311-329. doi: 10.22092/spij.2016.113061
تنوع ژنتیکی اکوتیپ‌های پونه (Mentha longifolia) در جنوب غرب ایران با استفاده از صفات مورفولوژیکی
1گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد
2گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد
3گروه زیست‌شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه فردوسی مشهد
4دانشکده کشاورزی، واحد شهر کرد، دانشگاه آزاد اسلامی، شهر کرد
چکیده
پونه (Mentha longifolia syn. Mentha sylvestris) یکی از گیاهان دارویی و معطر ارزشمند متعلق به خانواده نعناعیان است. به‌منظور بررسی تنوع ژنتیکی پونه‌های جنوب غرب ایران، 35 اکوتیپ از شش استان لرستان، اصفهان، فارس، خوزستان، کهگیلویه و بویراحمد و چهارمحال و بختیاری مورد مطالعه قرار گرفت. برای بررسی صفات مورفولوژیکی در زمان گلدهی از هر رویشگاه، ده نمونه گیاهی کامل انتخاب و هفده صفت کمی و کیفی برای هر اکوتیپ بررسی شد. نتایج نشان داد که تنوع زیادی در بین اکوتیپ‌ها وجود دارد. تجزیه خوشه‌ای، اکوتیپ‌های مورد مطالعه را به چهار گروه مجزا تقسیم کرد. تجزیه به مؤلفه‌ها صفات مؤثر را در چهار گروه قرارداد که درمجموع 5/81 درصد از واریانس کل را توجیه کردند. صفات تعداد شاخه فرعی، تعداد شاخه گل‌دهنده، تعداد گره و تعداد برگ در بوته در مؤلفه اول قرار گرفتند. طول گیاه با صفات قطر شاخه اصلی و تعداد گره همبستگی مثبتی داشت، بنابراین از آن‌ها می‌توان در برنامه‌های به‌نژادی به منظور افزایش عملکرد بهره جست. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد دو اکوتیپ شماره 6 و 13 (لرستان و فارس) به دلیل داشتن صفات مطلوب و درنهایت میزان اسانس بالا، پتانسیل خوبی برای کشت و توسعه زراعی دارند.
Genetic Diversity of Ecotypes of Horse Mint (Mentha longifolia) in Southwest of Iran using Morphological Traits
نویسندگان [English]
P. Azarkish1؛ M. Moghaddam2؛ J. Vaezi3؛ A. Ghasemi Pirbalouti4؛ Gh. Davarinejad2
1department of Horticultural Science, College of Agriculture, Ferdowsi University of
Mashhad, Mashhad, Iran.
2department of Horticultural Science, College of Agriculture, Ferdowsi University of
Mashhad, Mashhad, Iran.
3Department of Science, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad,
Iran.
4College of Agriculture, Shahrekord Branch, Islamic Azad
University, Shahrekord, Iran.
چکیده [English]
Horse mint (Mentha longifolia syn. Mentha sylvestris) is one of the valuable medicinal and aromatic plants belongs to Lamiaceae family. To evaluate diversity of horse mint in southwest of Iran, 35 ecotypes from six provinces of Lorestan, Fars, Khuzestan, Isfahan, Kohgilouye va Boyerahmad and Charmahal va Bakhtiari were examined. To assess the morphological traits at flowering stage, ten plants were selected in each habitat and 17 qualitative and quantitative morphological traits for each ecotype were assessed. The results showed that there was a vast diversity among the ecotypes. Cluster analysis divided ecotypes into four groups. Factor analysis classified traits into four major components which justified 81.5 percent of the total of variance. Number of branches, number of flowering shoots, number of nodes and leaf number were the first component. Plant height had a significantly positive correlation with main shoot diameter and number of nodes. Generally, the results of this study showed that ecotypes no. 6 and 13 (Lorestan and Fars) due to good characteristics and high amount of essential oil have good potential for domestication of this species.
Abaszade, B., Rezaee, M. B., Ardekani, M. R., and Baseri, R. 2008. Study of morphological traits and flowering tops yield of Mentha species collected from different regions. Agricultural Research 1 (1): 41-51. (in Persian) .
Arrieta, J., Reyes, B., Calzada, F., Cedillio-Rivera, R., and Navarrete, A. 2001. Amoebicidal and giaricidal compounds from the leaves of Zanthoxylum liebmannianum. Fitoterapia 72 (3): 295-297.
Azadbakht, M. 1999. Classification of Medical Plants. Tayebzadeh Press, Tehran, Iran. 401 pp. (in Persian).
Behera, T. K., Gaikward, A. B., Singh A. K., and Staub, J. E. 2008. Relative efficiency of DNA markers (RAPD, ISSR and AFLP) in detecting genetic diversity of bitter gourd (Momordica charantia L.). Journal of the Science of Food and Agriculture 88: 733-737.
Bhandari, M.M., and Gupta, A. 1991. Variation and association analysis in coriander. Euphytica 58 (1): 1-4.
Bishop, C.D., and Thornton, I.B. 1997. Evaluation of the antifungal activity of the essential oils of Monarda citriodora var. citriodora and Melaleuca alternifolia on post harvest pathogens. Journal of Essential Oils Research 9: 77-82.
Davazdahemami, S., and Majnoonhosini, N. 2008. Cultivation and Production of Certain Herbs and Species. Tehran University Press, Tehran, Iran. 300pp. (in Persian).
EI-Gazzar, A., and Watsonn, L. 1970. A taxonomic study of the labiatae and related genera. New Phytologist 69: 451-486.
El-Zaher, A., Mustafa, M. A., Badr, A., El-Galabi, M., Mobarak, A. A., and Hassan, M. G. 2005. Genetic diversity among Mentha populations in Egypt as reflected by Isozyme polymorphism. International Journal of Botany 1: 188-195.
Faravani, M., Razavi, S. A., and Farsi, M. 2006. Study of variation in some agronomic and anatomic characters of Nigella sativa landraces in Khorasan. Iranian Journal of Medicinal and Aromatic Plants 22 (3): 193-197 (in Persian).
Fenwick, A. L., and Ward, S. M. 2001. Use of random amplified polymorphic DNA markers for cultivar identification in mint. Horticultural Science 36: 761-764.
Khan, A. H., and Wazir, F. K. 1980. Morphological characteristics, yield and yield components of differentcultivars Ber. Pakistan Journal of Forestry 5 (1): 53-57.
Khan, M. R., Kihara, M., and Omolose, A. D. 2001. Antimicrobial activity of Picrasma javanica. Fitoterapia 72 (4): 406-408.
Maffei, M., 1990. F1 and F2 hybrid from Mentha x verticillata clone 7303 x Mentha spicata L. achemogenetic study. Flavour and Fragrance Journal 5: 211-217.
Mehdikhani, H., Soloki, M., Zeinali, H., and Emamjome, A. 2006. Study of morphological and molecular diversity in chamomile. M.Sc. Thesis, College of Agriculture, Zabol University, Zabol, Iran (in Persian).
Mehrafarin, A., Mighani, F., Baghestani, M. A., and Mirhadi, M. J. 2008. Evaluation of biodiversity of field bindweed population in Varamin (Iran). Rostaniha 9 (1): 100-112 (in Persian).
Mirzaaie-Nadoushan, H., Rezaie, M., and Jaimand, K. 2001. Path analysis of the essential oil-related characters in Mentha spp. Flavour and Fragrance Journal 16: 340-343.
Moghaddam, M., Omidbeaigi, R., Saleimi, A., and Naghavi, M.R. 2013. Assessment of genetic diversity among Iranian populations of basil (Ocimum spp.) using morphological traits. Iranian Journal of Horticultural Science 44 (3): 227-243. (in Persian).
Mozaffarian, V. 1998. A Dictionary of Iranian Plant Names. Farhang Moaser Publishers, Tehran, Iran. 671 pp.(in Persian).
Nadernejad, N., and Pourseidy, Sh. 2003. Numerical taxonomy of some populations of Iranian cumin in Bunium, Cuminum and Carum genus based on morphological traits and cytological. Pajouhesh va Sazandegi 16 (1): 10-15 (in Persian).
Ngo, B. E., Schmutz, M., Meyer, C., Rakotonirina, A., Bopelet, M., Portet, C., Jeker, A., Rakotonirina, S. V., Olpe, H. R., and Herrling, P. 2001. Anticonvulsant properties of the methanolic extract of Cyperus articulatus (Cyperaceae). Journal of Ethnopharmacol 76 (2): 145-150.
Omidbeaigi, R. 2005. Production and Processing of Medicinal Plants. Behnashr Press. Mashhad, Iran. 347 pp. (in Persian).
Pejmanmeher, M., Hasani, M. A., and Fakertabatabei, S. M. 2008. Genetic diversity some population of cumin to Kerman with RAPD markers. Iranian Journal of Horticultural Science 39 (1): 57-65 (in Persian).
Rechinger, K.H. 1969. Flora Des Iranischen Hochlandes und der Umrahmenden Gebirge. Akademische Druck-u. Verlagsanstalt, Graz -Austria.
Sadeghzadeh Ahari, D., Hassandokht, M. R., Kashi, A. K., and Amri. A. 2014. Genetic diversity and broad-Sense heritability of some morphological characteristics of fenugreek under Limited irrigation. Seed and Plant Improvement Journal 30-1 (2): 383-397 (in Persian).
Tabaei-Aghdaei, S. R., Babaei, R., Khosh-Khui, M., Jaimand, M., Rezaee, K., Assareh, M., and Naghavi, M. 2007. Morphological and oil content variations amongst Damask rose (Rosa damascena Mill) landraces from different regions of Iran. Scientia Horticulturae 113 (1): 44-48.
Weising, K., Nybon, H., Wolff, K.K., and Gunter, K. 2005. DNA Fingerprinting in Plants: Principles, Methods, and Applications, Second Edition. CRC Press, Taylor and Francis Group. Boca Raton, Florida, USA.
Yavari, A. R., Nazeri, V., Sefidkon, F., and Hassani, M. E. 2010. Evaluation of some ecological factors, morphological traits and essential oil productivity of Thymus migricus Klokov & Desj.-Shost. Iranian Journal of Medicinal Aromatic Plants Research 26 (2): 227-238. (in Persian).
Yosoufzade, K. 2008. Genetic diversity of chamomile tribe based on morphological characteristics and karyological. MSc. Thesis, College of Agriculture, Shahrekord University, Shahrekord, Iran (in Persian).
Zeinali, H., 1998. Evaluation of phenotypic and genotypic diversity pattern of yield and its components in sesame. MSc. Thesis, Isfahan University of Technology, Isfahan, Iran (in Persian).
Zeinali, H., 2003. Variation in morphological traits, cytogenetics, phytochemical in Iranian Mentha. PhD Thesis, Faculty of Agriculture, Isfahan University of Technology, Isfahan, Iran (In Persian).
Zeinali, H., Arzani, A., and Razmjo, K. 2004. Morphological and essential oil content diversity of Iranian minhs (Mentha spp.). Iranian Journal of Science and Technology Transactions 28: 1-9.
Zeinali, H., Arzani, A., Razmjoo, G. H., and Rezaei, M. B. 2007. Study of cytogenetic in Mentha spicata and M. longifolia. Pajouhesh va Sazandegi 78 (1): 34-40 (in Persian).
ابتدای صفحه